کد مطلب:34721 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » اعتقادات

قرائتي كه نظر دانشمندان و مفسران شيعه مبني بر اينكه «آزر» پدر ابراهيم(ع) نبوده و پدر مادر يا عموي او بوده است را تأييد مي​كند، كدامند؟

قرائتي كه نظر دانشمندان شيعه را تأييد مي​كند چند چيز است

1 ـ در هيچيك از منابع تاريخي اسم پدر ابراهيم، «آزر» شمرده نشده است، بلكه همه «تارخ» نوشته​اند، در كتب عهدين نيز همين نام آمده است، جالب اينكه افرادي كه اصرار دارند پدر ابراهيم آزر بوده در اينجا به توجيهاتي دست زده​اند كه بهيچوجه قابل قبول نيست از جمله اينكه اسم پدر ابراهيم تارخ، و لقبش آزر بوده! در حالي كه اين لقب نيز در منابع تاريخي ذكر نشده است.

و يا اينكه آزر بتي بوده كه پدر ابراهيم او را پرستش مي كرده است در حالي كه اين احتمال با ظاهر آيه قران كه مي گويد پدرش آزر بود بهيچوجه سازگار نيست، مگر اينكه با كلمه​اي در تقدير بگيريم كه آن هم بر خلاف ظاهر است.

2 ـ قرآن مجيد مي​گويد مسلمانان حق ندارند براي مشركان استغفار كنند اگر چه بستگان و نزديكان آنها بوده باشند، سپس براي اينكه كسي استغفار ابراهيم را درباره آزر دستاويز قرار ندهد چنين مي​گويد «استغفار ابراهيم براي پدرش (آزر) فقط به خاطر وعده​اي بود كه به او داده بود.

به اميد اينكه با اين وعده دلگرم شود و از بت​پرستي برگردد، اما هنگامي كه او را در راه بت​پرستي مصمم و لجوج ديد دست از استغفار درباره او برداشت». توبه/114.

از اين آيه به خوبي استفاده مي​شود كه ابراهيم بعد از مأيوس شدن از آزر ديگر هيچگاه براي او طلب آمرزش نكرد و شايسته هم نبود چنين كند، و تمام قرائن نشان مي​دهد اين جريان در دوران جواني ابراهيم و زماني بود كه در شهر بابل مي​زيست و با بت​پرستان مبارزه داشت.

ولي آيات ديگر قرآن نشان مي​دهد كه ابراهيم در اواخر عمر خود و پس از پايان بناي كعبه براي پدرش از خداوند طلب آمرزش كرد (البته در اين آيات چنانكه خواهد آمد از پدر تعبير به «اب» نشده، بلكه تعبير به والد كه صريحاً مفهوم پدر را مي​رساند، شده است).

آنجا كه مي​فرمايد «حمد و سپاس براي خدائي كه در پيري به من اسماعيل و اسحاق را بخشيده، پروردگار من دعا را اجابت مي​كند. پروردگارا من و پدر و مادرم و مؤمنين را در روز رستاخيز بيامرز». ابراهيم/39و41

از انضمام اين آيه به آيه سوره توبه كه مسلمانان را از استغفار براي مشركان بر حذر مي​دارد و ابراهيم را از انجام چنين كاري جز براي يك مدت محدود آن هم براي يك هدف مقدس، بر كنار مي​شمرد، به خوبي استفاده مي​شود كه منظور از «اب» در آيه مورد بحث پدر نيست، بلكه عمو يا پدر مادر و يا مانند آن است و به تعبير ديگر «والد» در بيان معني پدر صراحت دارد، در حالي كه «اب» صراحت ندارد.

در آيات قرآن كلمه «اب» نيز در مورد عمو به كار رفته است، مانند آيه 133 سوره بقره «فرزندان يعقوب به او گفتند ما خداوند تو و خداوند پدران تو ابراهيم و اسماعيل و اسحاق، خداوند يگانه را مي​پرستيم» و اين را مي​دانيم كه اسماعيل عموي يعقوب بود نه پدر او.

از روايات مختلف اسلامي نيز مي​توان اين موضوع را استفاده كرد، زيرا در حديث معروفي از پيامبر اكرم (ص) نقل شده است «همواره خداوند مرا از صلب پدران پاك به رحم مادران پاك منتقل مي​ساخت، و هرگز مرا به آلودگيهاي دوران جاهليت آلوده نساخت».

شك نيست كه روشنترين آلودگي دوران جاهليت شرك و بت​پرستي است، و كساني كه آن را منحصر به آلودگي زنا دانسته​اند، هيچ دليلي برگفته خود ندارند، بخصوص اينكه قرآن مي​گويد «مشركان آلوده و ناپاكند». توبه/28

---

قصه هاي قرآن

حضرت آيت الله مكارم شيرازي